Can de chira

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo tracta sobre os cans de chira como animals que tienen iste oficio. Ta la raza oriunda de o Perineu aragonés, se veiga Can de Chira altoaragonés.
Un can de chira, de a raza Border Collie, participa en una exhibición d'habilidat en o suyo oficio tradicional, tot fendo chirar una trapada de uellas.

A denominación can de chira u de chirar, con sinonimos como can d'atura, u d'aturar, s'aplica tradicionalment, en aragonés, ta referir-se a os eixemplars de cans, de cualsiquier raza u aspecto, que se cría y se fa servir ta conducir as ramadas de bestiar domestico.

Dende o punto d'envista de l'oficio que fan, os cans de chira forman un d'es dos grupos que, en chunto con os cans de guarda de ganau, conforman o que bels autors han quiesto denominar o grupo profesional d'os cans de pastor; os animals que tradicionalment participaban en a transhumancia y belatras actividaz ganaderas.

Anque en l'actualidat cuente con bel uso mas concreto, a denominación can de chira existe en aragonés de forma tradicional y, en orichens, no fa pas referencia a garra raza canina en concreto. Manimenos, en os zaguers tiempos s'ha feito servir o nombre de can de chira, a modo d'aragonesismo lexico, tamién ta referir-se a la raza que tradicionalment s'emplegaba en os Pireneus centrals d'Aragón ta fer a dita función (que en l'actualidat se troba en proceso de recuperación), de forma diferencial y especifica, sobre tot en l'ambito d'os criadors y afeccionaus, que son mayoritariament de luenga castellana. Por ixo, a influencia de l'uso d'iste termin en castellano puede inducir a ambiguedat en aragonés, idioma d'a on que dimana en primeras o termino.


From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy